پزشکان از سونوگرافی داپلر برای تشخیص مشکلات قلبی عروقی استفاده می کنند. این آزمایش جهت و سرعت حرکت خون در شریان ها و وریدها را نشان می دهد. سونوگرافی داپلر می‌تواند لخته‌های خون، عروق تنگ و سایر مشکلاتی را که بر قلب و رگ‌های خونی در پاها و بازوها، اندامهای تناسلی ، سینه و تیرویید  تأثیر می‌گذارد، شناسایی کند. سونوگرافی داپلر نوعی آزمایش تصویربرداری اولتراسوند است که از امواج صوتی برای نشان دادن میزان جریان خون شما در رگ های خونی استفاده می کند. می توان از آن برای بررسی جریان خون در بسیاری از قسمت های بدن از جمله بسیاری از اندام ها و گردن، بازوها و پاها استفاده کرد.

سونوگرافی داپلر با تابش امواج صوتی به گلبول های قرمز خونی که در رگ های شما جریان دارند، کار می کند. دستگاه اولتراسوند پژواک هایی را که از سلول ها باز می گردد اندازه گیری می کند. سلول هایی که از امواج صوتی دور می شوند، پژواک های متفاوتی نسبت به سلول هایی که به امواج صوتی نزدیکتر می شوند، می دهند. این اثر داپلر نامیده می شود . سونوگرافی داپلر به افتخار کریستین داپلر، فیزیکدان قرن نوزدهم که راهی برای اندازه گیری امواج صوتی منعکس شده از اجسام متحرک کشف کرد، نامگذاری شده است.

 

انواع سونوگرافی داپلر

سونوگرافی یک آزمایش تصویربرداری غیرتهاجمی است. یک سونوگرافی استاندارد معمولی تصاویر را تولید می کند، اما جریان خون را مانند سونوگرافی داپلر نشان نمی دهد.

انواع مختلف سونوگرافی داپلر عبارتند از:

 

داپلر رنگی: یک کامپیوتر امواج صوتی را به رنگ های مختلف تغییر می دهد تا جهت جریان خون را نشان دهد.

داپلر طیفی: نمایش گرافیکی جریان خون در طول زمان.

سونوگرافی دوبلکس: تصاویر سونوگرافی سنتی را با سونوگرافی داپلر ترکیب می کند. می تواند عرض رگ های خونی را بررسی کند و به نشان دادن انسداد عروق کمک کند.

پاور داپلر: این تست برای نشان دادن وجود جریان خون استفاده می شود و می توان از آن برای نشان دادن جریان خون بسیار کند استفاده کرد. جهت جریان خون را نشان نمی دهد. ارائه دهندگان ممکن است از پاور داپلر برای مطالعه جریان خون در داخل اندام ها استفاده کنند.

سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال: سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال جریان خون را در مغز برای تشخیص سکته مغزی یا خونریزی زیر عنکبوتیه بررسی می کند.

 

برخی موارد استفاده سونوگرافی داپلر

پزشکان از سونوگرافی داپلر برای موارد زیر استفاده می کنند:

اختلالاتی را که بر رگ های خونی در شکم ، پاها یا بازوها تأثیر می گذارد، تشخیص دهند.

پس از انجام عمل جراحی یا انجام برخی درمان ها  و جراحی پیوند عضو، جریان خون را بررسی کنند.

جریان خون بین فرد باردار و جنین در حال رشد را در دوران بارداری ارزیابی کنند.

پزشکان از سونوگرافی داپلر برای تشخیص موارد زیر استفاده می کنند:

تنگ شدن شریان ها یا سیاهرگ ها.

لخته های خون، از جمله ترومبوز ورید عمقی (DVT).

صدمات رگ های خونی.

نارسایی مزمن وریدی (CVI).

ارزیابی خون رسانی به اندام پیوندی (مانند کلیه، کبد یا پانکراس) .

علل عروق کلیوی فشار خون بالا.

تومور در رگ های خونی.

 

چگونه باید برای سونوگرافی داپلر آماده شوم؟

بسته به نوع سونوگرافی و دلیل آزمایش، ممکن است نیاز باشد:

چند ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید (نخورید و ننوشید).

سیگار را ترک کنید و حداقل دو ساعت قبل از آزمایش از محصولات نیکوتین استفاده نکنید. نیکوتین رگ های خونی را تنگ می کند، که ممکن است بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارد.

نحوه انجام سونوگرافی داپلر

سونوگرافی داپلر اغلب توسط یک متخصص سونوگرافی که آموزش های ویژه ای برای انجام معاینات سونوگرافی دارد، انجام می شود. بسته به قسمتی از بدن که مورد بررسی قرار می گیرد، ممکن است آزمایش به روش های مختلفی انجام شود. اکثر معاینات سونوگرافی داپلر شامل این مراحل کلی است:

لباس را از ناحیه ای که معاینه می شود بیرون می آورید و روی میز دراز می کشید.

فرد متخصص ژل مخصوصی را روی پوست شما در ناحیه ای که مورد بررسی قرار می گیرد پخش می کند.

فرد متخصص یک دستگاه گرز مانند به نام مبدل را روی پوست شما حرکت می دهد. این دستگاه امواج صوتی را به بدن شما ارسال می کند، اما شما نمی توانید آنها را احساس کنید.

امواج صوتی از گلبول های قرمز خون در جریان خون شما منعکس می شود.

هنگامی که دستگاه اولتراسوند انعکاس ها را می گیرد و آنها را به تصویر یا نمودار روی صفحه رایانه تبدیل می کند، ممکن است صداهایی بشنوید.

پس از پایان معاینه، متخصص ژل را از روی بدن شما پاک می کند.

برای برخی از معاینات اولتراسوند، دستگاه سونوگرافی در داخل دهانه بدن قرار می گیرد. بسته به اندام هایی که بررسی می شوند، دستگاه ممکن است در موارد زیر قرار گیرد:

واژن : به این سونوگرافی ترانس واژینال می گویند که به مشاهده رحم و تخمدان ها کمک می کند.

رکتوم : به این سونوگرافی ترانس رکتال می گویند که معمولاً برای مشاهده غده پروستات انجام می شود.

مری ( اندامی که دهان و معده شما را به هم متصل می کند): به این نوع اکوکاردیوگرام ترانس مری (TEE) می گویند. این کار برای دریافت تصاویر واضح از قلب انجام می شود.

 

 

خطرات سونوگرافی داپلر چیست؟

سونوگرافی داپلر یک آزمایش غیرتهاجمی و کم خطر است. نیازی به رنگ های کنتراست تزریقی مانند آنژیوگرافی یا استفاده از اشعه ها مانند اشعه ایکس یا سی تی اسکن ندارد. سونوگرافی مضر و دردناک نیست. به اندازه کافی ایمن هست تا ارائه دهندگان بتوانند از آنها در فردی که باردار است استفاده کنند.

 

تفسیر نتایج سونوگرافی داپلر

اگر نتایج سونوگرافی داپلر طبیعی باشد، به این معنی است که رگ های خونی که بررسی شده اند سالم به نظر می رسند. آنها تنگ یا دارای لخته خونی نیستند و جریان خون طبیعی است . اگر نتایج شما طبیعی نباشد، معنی آن به ناحیه ای از بدن و نوع سونوگرافی داپلر که انجام داده اید بستگی دارد. با پزشک خود در مورد آنچه نتایج شما در مورد سلامتی و نیاز به درمان دارد صحبت کنید.