الاستوگرافی کبد
سپتامبر 1, 2025
رادیوگرافی الایمنت (Alignment view x-ray یا رادیوگرافی هم‌ترازی یا «عکس‌برداری با اشعه ایکس هم‌ترازی» ) ، شامل گرفتن عکس با اشعه ایکس به صورت ایستاده و تمام‌قد از کل اندام برای ارزیابی هم‌ترازی مکانیکی و آناتومیکی آن، به‌ویژه در اندام‌های تحتانی است. این تصاویر با آشکار کردن محور مکانیکی اندام و امکان‌پذیر کردن برنامه‌ریزی مناسب برای جراحی، به پزشکان کمک می‌کنند تا مشکلاتی مانند هم‌ترازی واروس («پای پرانتزی») یا والگوس («زانوی ضربدری») را شناسایی کنند. موقعیت‌یابی استاندارد و تصویرسازی قدامی-خلفی (AP) برای ارزیابی دقیق بسیار مهم هستند.
ناهنجاری‌های راستای اندام تحتانی یک نگرانی بالینی قابل توجه است، زیرا می‌تواند منجر به عوارض جدی، از جمله بیماری‌های دژنراتیو پیشرونده و ناتوانی‌ها شود. ناهنجاری‌های چرخشی ممکن است منجر به شرایطی مانند آرتروز مفصل، بی‌ثباتی کشکک و تخریب غضروف پاتلوفمورال شود. بنابراین، ارزیابی جامع راستای اندام تحتانی برای مدیریت مؤثر بیمار، برنامه‌ریزی قبل از عمل و اصلاح موفقیت‌آمیز این ناهنجاری‌ها ضروری است. روش ارزیابی اولیه از رادیوگرافی‌های ایستاده تمام‌قد در نمای قدامی-خلفی (AP) استفاده می‌کند که اندازه‌گیری‌های دقیق محورهای آناتومیکی و مکانیکی اندام تحتانی، از جمله زاویه‌ها و انحرافات را تسهیل می‌کند. نتایج این تجزیه و تحلیل برای برنامه‌ریزی دقیق استئوتومی و آرتروپلاستی کامل زانو (TKA) حیاتی است. علاوه بر این، توموگرافی کامپیوتری (CT) یک رویکرد تخصصی برای ارزیابی دقیق چرخش استخوان ران و ساق پا ارائه می‌دهد.
تراز اندام تحتانی را می‌توان با تکنیک‌های رادیوگرافی استاندارد ارزیابی کرد. با این حال، محورهای مکانیکی و آناتومیک اندام تحتانی تنها در صورتی به طور دقیق ارزیابی می‌شوند که موقعیت مچ پا و لگن مشخص باشد. نماهای ایستاده امکان ارزیابی وضعیت کمپارتمان‌های تیبیوفمورال زانو، از جمله فضای مفصلی را فراهم می‌کنند. برای ارزیابی مفصل پاتلوفمورال، از نماهای خط افق یا مرچنت استفاده می‌شود. با این حال، توموگرافی کامپیوتری (CT) و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) می‌توانند اطلاعات ظریف‌تری ارائه دهند. تعریف تراز طبیعی اندام انسان و ناهمترازی آن از آمار فرموله شده است. در نتیجه، بدشکلی‌های اندام تحتانی به عنوان انحراف از محورهای فیزیولوژیکی تعریف می‌شوند. بدشکلی‌های تراز اندام ممکن است علت مادرزادی یا اساسی داشته باشند. در دوران کودکی ممکن است به دلیل اختلال رشد با بسته شدن زودرس صفحه اپی‌فیز باشند. آنها همچنین با تروما، اختلالات متابولیک مانند راشیتیسم یا استئوپاتی‌هایی مانند استئوپاتی کلیوی مرتبط هستند. میوپاتی‌های سیستمیک یا آسیب‌های عصبی نیز ممکن است مرتبط باشند.
بدشکلی‌های پس از سانحه ممکن است پس از بهبود سریع شکستگی رخ دهند. علل دیگر ممکن است مربوط به استئونکروز زانو، تومورها، آرتریت روماتوئید و آسیب ثانویه به غضروف باشد که پس از برداشتن منیسک‌های بزرگ ایجاد می‌شود. نتیجه نهایی، انحراف ثانویه محور مکانیکی اندام تحتانی است.
تعریف و اندازه‌گیری راستای اندام
رادیوگرافی ایستاده تمام‌قد قدامی-خلفی (AP) ابزار اصلی برای ارزیابی راستای اندام تحتانی است. راستای اندام تحتانی به بهترین وجه با رادیوگرافی در راستای AP با پرتو اشعه ایکس متمرکز افقی از لگن، زانو و مچ پا در حالتی که فرد برای تحمل وزن بدن به صورت قائم ایستاده است، ارزیابی می‌شود. برای داشتن نتایج تکرارپذیر، باید موقعیت بیمار استاندارد شود، به خصوص چرخش پا برای ایجاد صفحه خم شدن/باز شدن در جهت قدامی-خلفی.
کشکک زانو باید در راستای قدامی-خلفی با مرکز کندیل‌های استخوان ران تراز شود. برای دستیابی به این موقعیت، چرخش جانبی ۸ تا ۱۰ درجه‌ای پاها به طور کلاسیک مورد نیاز است با این حال، برخی موقعیت‌ها، همانطور که در ناهنجاری‌های پیچشی مشاهده می‌شود، باعث میانی شدن یا جانبی شدن کشکک زانو می‌شوند. در این موارد، موقعیت صحیح از طریق چرخش داخلی یا خارجی ساق پا تا زمانی که کشکک زانو در مرکز کندیل‌های استخوان ران قرار گیرد، حاصل می‌شود.
استفاده از رادیوگرافی خطی دو صفحه‌ای امکان اخذ همزمان تصاویر پیشانی و جانبی و تولید مدل‌های سه‌بعدی را فراهم می‌کند و ارزیابی طول و تراز اندام را امکان‌پذیر می‌سازد. دقت اندازه‌گیری‌ها با سی‌تی‌اسکن‌های خوابیده به پشت قابل مقایسه است، اما با این مزیت که تحت تحمل وزن انجام می‌شود.
رادیوگرافی الایمنت به معنای ساده چیست؟
عکس‌برداری با اشعه ایکس تمام‌قد و ایستاده ، این تکنیک کل اندام تحتانی را در یک تصویر واحد، از لگن تا مچ پا، ثبت می‌کند.
تصویربرداری AP:
پرتو اشعه ایکس در جهت قدامی-خلفی (جلو به عقب) هدایت می‌شود که برای ارزیابی تراز اندام ضروری است.
محور مکانیکی:
این یک اندازه‌گیری کلیدی در عکس‌برداری با اشعه ایکس است که نشان دهنده خط بار یا نیروی مکانیکی از طریق اندام است.
چرا رادیوگرافی الایمنت مهم است؟
ناهمترازی را شناسایی می‌کند:
به تشخیص بدشکلی‌هایی مانند پای پرانتزی (واروس) یا زانوی ضربدری (والگوس) کمک می‌کند.
مسائل ساختاری را ارزیابی می‌کند:
با نشان دادن کل اندام، پزشکان می‌توانند علت اصلی درد را بهتر درک کنند.
از برنامه‌ریزی درمان پشتیبانی می‌کند:
این تصاویر دقیق برای برنامه‌ریزی دقیق جراحی، به ویژه برای شرایطی مانند آرتروز زانو، بسیار مهم هستند.
نحوه انجام رادیوگرافی الایمنت:
- موقعیت بیمار:
بیمار روی هر دو پا در یک موقعیت استاندارد می‌ایستد.
۲. تکنیک استاندارد:
پرتو اشعه ایکس به صورت افقی از طریق مفاصل لگن، زانو و مچ پا هدایت می‌شود.
۳. ترازبندی کشکک زانو:
کشکک زانو با چرخاندن مناسب پاها، بین کندیل‌های استخوان ران قرار می‌گیرد.
۴. آنالیز تصویر:
پزشکان محورهای مکانیکی و آناتومیکی استخوان ران و ساق پا را برای تعیین تراز اندام ارزیابی می‌کنند.
رادیوگرافی الایمنت چه زمانی استفاده می‌شود؟
درد اندام تحتانی: این یک ابزار تصویربرداری خط اول برای ارزیابی علت درد زانو است.
مشکوک به ناهمترازی: بیمارانی که از نظر بالینی به بدشکلی‌های واروس یا والگوس مشکوک هستند، احتمالاً کاندید این روش هستند.
ارزیابی قبل از عمل: این روش داده‌های لازم را برای برنامه‌ریزی اقدامات اصلاحی و جراحی فراهم می‌کند.
