نکته قابل توجه برای بیماران کلینیک گلستان
همگام با سایر دستگاه ها ، دستگاه پانورکس گلستان مجهز به آخرین تکنولوژی در سیستم تصاویر دیجیتال یعنی سیستم DDR شد . در کلیشه پانورکس که مدت زمان تهیه ان نسبت به سایر رادیوگرافی ها طولانی تر است ، دوز کمتر اشعه و کاهش زمان تصویربرداری در سیستم های DDR اهمیت بیشتری میابد و تلفیق ان با تصاویری با کیفیت بالاتر ، امنیت و دقت تشخیصی بیشتری برای بیمار به ارمغان می اورد .
یــونــیـــت هـــای رادیـــوگـــرافـــی دنـــدان بـــرای تصویربرداری از دندان ها، آناتومی یک دندان منفـرد (یعنـی تاج ، گردن و ریشه) و مشکلات دندانی (مثل پوسیدگی) در بیماران بالغ و اطفال و نـیـز جهـت بـرنـامـه ریـزی و ارزیـابـی مـربـوط بـه ارتـــــودنـــســـــی بـــــه کــــار مــــی رونــــد. ســــه نــــوع تـصـویـربـرداری قابل انجام است : رادیوگرافی داخل دهانی ، پانورامیک و سفالومتریک.
در رادیــــوگــــرافــــی داخــــل دهــــانــــی جــهـــت تـصــویــربــرداری بــایــت وینگـر ، پـری اپیکـال و اکلوزال ، فیلم داخل دهان بیمار قرار می گیرد و تصاویر رادیوگرافی بایت وینگر ، تاج و یک سوم فـوقـانـی ریـشـه دندان های فوقانی و تحتانی را نشان می دهد . در رادیوگرافی پری اپیکال ، کل سـاخـتار دندان شامل ریشه برروی یک فیلم و آرواره هـای مـانـدیـبـولار و ماگزیلاری برروی فیلم های جداگانه ای تصویر می شود .تصاویر رادیوگرافی الکوزال ، سطح دندان های آلیمای کوچک و بزرگ را نشان می دهد .در رادیوگرافی پـانـورامـیـک ، تـصـاویـر نـاحیه ماگزیلوفاسیال با اسـتـفـاده از یـک پـرتـوگردان و یک کاست فیلم خارجی به دست می آید. سپس قوس دندانی در یک تصویر منفرد ، به صورت یک شکل بیضوی نمایش داده می شود . یونیت های پانورامیک ، برای تهیه تصاویر رادیوگرافی محلی از ساختار دندانی به کار می رود.
رادیوگرافی سفالومتریک یا نمای جمجمه ، جهت به دست آوردن تصاویری از کل جمجه یا یک ناحیه مورد نظر به کار می رود. مطالعات سفالومتریک جهت ارزیابی رشد و تعیین پلان های درمانی ارتودنتیک یا پروتزها به کار می رود. بعضی از یونیت های پانورامیک و سفالومتریک می توانند توموگرافی متقاطع ، جهت تهیه تصاویر عرضی چند لایه از آرواره های ماگزیلاری و ماندیبولار را انجام دهند. این تکنیک که سابقاً تنها کاربرد توموگرافی ، کامپیوتری یا تومورگرافی خطی امکان پذیر بود.
این سنسور اشعه های X را شناسایی کرده آن ها را مستقیماً به سیگنال های الکتریکی تبدیل می کند. سپس داده های تصویری دیجیتال جهت پردازش به سیستم کامپیوتری فـرستـاده مـی شـونـد . در دیگر نمونه ها ، سنسور در برگیرنده یک صفحه تشدیدگر rate-earth است که توسط فیبر نوری به یک آرایه CCD کوپل شده است. این آرایه سیگنال آنالوگی را به واحد پردازش نمایشگر می فرستد. جایی که این سیگنال پیکسل به پیکسل به یک تصویر تبدیل می شود سنسور داخل دهانی درون مواد مقاومی قرار داده شده است تا لوازم الکتریکی CCD در مقابل رطوبت محافظت شوند. جهت کنترل بهداشت و جلوگیری از عفونت در هنگام انجام بررسی ها، پوشش های پلی اتیلن یک بار مصرف تعبیه شده اند. نوع دیگری از سیستم دیجیتال تصویربرداری دندان ، به جای سـنـســور داخــل دهــانــی، از صـفـحــات تـصــویــربــرداری اسـتفـاده مـی کنـد . صفحـات تصویربرداری نازک و بدون سیم، همانند فیلم های داخل دهانی معمولی ، در دهان بیمار ثابت می شوند و همان منطقه تشخیصی فیلم ها را تحت پوشش قرار می دهند.
پس از اینکه اکسپوز انجام گرفت ، صفحه تصویربرداری در یک اسکنر لیزری قرار می‌گیرد که تصویر را جهت اعمال تغییرات بر صفحه کامپیوتری ، دیجیتال می کنند. صفحات تصویربرداری به طور مکرر قابل استفاده هستند و گیره های پلاستیکی یک بار مصرفی که در هنگام رادیوگرافی صفحات را می پوشانند جهت جلوگیری از انتقال آلودگی میان بیماران به کاربرده می شوند. سیستم تصویربرداری دیجیتال می تواند همراه با یونیت رادیوگرافی داخل دهانی معمولی به کار رود.
یک کامپیوتر شخصی سازگار با نرم افزار مناسب ، جهت اعمال تغییرات بر روی تـصـاویـر بـه کـار مـی رود. جلوه های پردازش تصویر شامل زوم ، گرداندن تصویر، واضح‌سازی لبه ها، رنگ با کیفیت بالا ، نماسازی چند تصویری ، تطابقات روشنایی و کنتراست و اندازه گیری فواصل و زوایا است. همچنین بعضی سیستم ها امکان مدیریت مجموعه داده ها را فراهم می کنند. تصاویر، قابل ذخیره سازی و بازیافت در قالب فایل استاندارد بوده و یک نسخه چاپی از آن می تواند به وسیله یک چاپگر ویدیویی تهیه شود.
در رادیــــوگــــرافــــی داخــــل دهــــانــــی جــهـــت تـصــویــربــرداری بــایــت وینگـر ، پـری اپیکـال و اکلوزال ، فیلم داخل دهان بیمار قرار می گیرد و تصاویر رادیوگرافی بایت وینگر ، تاج و یک سوم فـوقـانـی ریـشـه دندان های فوقانی و تحتانی را نشان می دهد . در رادیوگرافی پری اپیکال ، کل سـاخـتار دندان شامل ریشه برروی یک فیلم و آرواره هـای مـانـدیـبـولار و ماگزیلاری برروی فیلم های جداگانه ای تصویر می شود .تصاویر رادیوگرافی الکوزال ، سطح دندان های آلیمای کوچک و بزرگ را نشان می دهد .در رادیوگرافی پـانـورامـیـک ، تـصـاویـر نـاحیه ماگزیلوفاسیال با اسـتـفـاده از یـک پـرتـوگردان و یک کاست فیلم خارجی به دست می آید. سپس قوس دندانی در یک تصویر منفرد ، به صورت یک شکل بیضوی نمایش داده می شود . یونیت های پانورامیک ، برای تهیه تصاویر رادیوگرافی محلی از ساختار دندانی به کار می رود.
رادیوگرافی سفالومتری (Cephalometric Radiography)
نوعی از دستگاه های رادیوگرافی که برای تهیه تصویر جمجمه به صورت استاندارد استفاده می شود این تکنولوژی از سال ۱۹۱۳ همزمان توسط دو محقق آلمانی و آمریکایی معرفی شد. مهمترین امتیاز آن این است که تصاویر تهیه شده توسط این دستگاه در زمان‌ها و مکان های مختلف با هم قابل مقایسه هستند، موقعیت سر و فاصله آن تا منبع اشعه و فیلم همواره ثابت است. تصاویر سفالومتری می توانند به صورت جانبی یا خلفی- قدامی تهیه شوند که عمده کاربرد آن ها در ارتودنسی و جراحی فک و صورت است.رادیوگرافی سفالومتریک یا نمای جمجمه ، جهت به دست آوردن تصاویری از کل جمجه یا یک ناحیه مورد نظر به کار می رود. مطالعات سفالومتریک جهت ارزیابی رشد و تعیین پلان های درمانی ارتودنتیک یا پروتزها به کار می رود. بعضی از یونیت های پانورامیک و سفالومتریک می توانند توموگرافی متقاطع ، جهت تهیه تصاویر عرضی چند لایه از آرواره های ماگزیلاری و ماندیبولار را انجام دهند. این تکنیک که سابقاً تنها کاربرد توموگرافی ، کامپیوتری یا تومورگرافی خطی امکان پذیر بود.
سیستم های دیجیتال رادیوگرافی دندان
سیستم های دیجیتال رادیوگرافی که سیستم های دیجیتال تصویربرداری دندان هم خوانده می شوند، برای تهیه تصاویر کامپیوتری جهت رادیوگرافی داخل دهانی به عنـوان جـایگـزینـی بـرای فیلـم های اشعه X دندان پزشکی معمولی به کار می روند . تصویربرداری دیجیتالی مستقیم و پردازش تصویر امکان نمایش تصاویر متعدد ، کاهش دفعـات اکسپـوز و حـذف زمـان لازم جهـت ظهـور و ثبـوت فیلـم را فـراهـم می کند ، تصویربرداری دیجیتال می تواند برای اعمال اندودنتیک برنامه ریزی و ارزیابی انجام ایمپلنت و دیگر اعمال روی دندان که نیاز به تصاویر متعدد دارند ، به کار رود.سیستم های دیجیتال تصویربرداری فوری از دندان
سیستم های دیجیتال که امکان مشاهده فوری تصاویر را بدون به کاربردن فیلم فراهم می کنند از یک سنسور داخل دهانی یا صفحه تصویربرداری ، یک سیستم اشعه X ، سخت افزار و نرم افزار کامپیوتری جهت پردازش تصویر و یک چاپگر تهیه کننده نسخه چاپی، تشکیل شده است . در سیستم هایی که از یک سنسور داخل دهانی استفاده می کنند (Charged coupled device) (CCD) ، در هنگام تصویربرداری سنسور در داخل دهان بیمار قرار می گیرد و به صورت الکترونیک به سیستم کامپیوتر متصل می شود.این سنسور اشعه های X را شناسایی کرده آن ها را مستقیماً به سیگنال های الکتریکی تبدیل می کند. سپس داده های تصویری دیجیتال جهت پردازش به سیستم کامپیوتری فـرستـاده مـی شـونـد . در دیگر نمونه ها ، سنسور در برگیرنده یک صفحه تشدیدگر rate-earth است که توسط فیبر نوری به یک آرایه CCD کوپل شده است. این آرایه سیگنال آنالوگی را به واحد پردازش نمایشگر می فرستد. جایی که این سیگنال پیکسل به پیکسل به یک تصویر تبدیل می شود سنسور داخل دهانی درون مواد مقاومی قرار داده شده است تا لوازم الکتریکی CCD در مقابل رطوبت محافظت شوند. جهت کنترل بهداشت و جلوگیری از عفونت در هنگام انجام بررسی ها، پوشش های پلی اتیلن یک بار مصرف تعبیه شده اند. نوع دیگری از سیستم دیجیتال تصویربرداری دندان ، به جای سـنـســور داخــل دهــانــی، از صـفـحــات تـصــویــربــرداری اسـتفـاده مـی کنـد . صفحـات تصویربرداری نازک و بدون سیم، همانند فیلم های داخل دهانی معمولی ، در دهان بیمار ثابت می شوند و همان منطقه تشخیصی فیلم ها را تحت پوشش قرار می دهند.
پس از اینکه اکسپوز انجام گرفت ، صفحه تصویربرداری در یک اسکنر لیزری قرار می‌گیرد که تصویر را جهت اعمال تغییرات بر صفحه کامپیوتری ، دیجیتال می کنند. صفحات تصویربرداری به طور مکرر قابل استفاده هستند و گیره های پلاستیکی یک بار مصرفی که در هنگام رادیوگرافی صفحات را می پوشانند جهت جلوگیری از انتقال آلودگی میان بیماران به کاربرده می شوند. سیستم تصویربرداری دیجیتال می تواند همراه با یونیت رادیوگرافی داخل دهانی معمولی به کار رود.
یک کامپیوتر شخصی سازگار با نرم افزار مناسب ، جهت اعمال تغییرات بر روی تـصـاویـر بـه کـار مـی رود. جلوه های پردازش تصویر شامل زوم ، گرداندن تصویر، واضح‌سازی لبه ها، رنگ با کیفیت بالا ، نماسازی چند تصویری ، تطابقات روشنایی و کنتراست و اندازه گیری فواصل و زوایا است. همچنین بعضی سیستم ها امکان مدیریت مجموعه داده ها را فراهم می کنند. تصاویر، قابل ذخیره سازی و بازیافت در قالب فایل استاندارد بوده و یک نسخه چاپی از آن می تواند به وسیله یک چاپگر ویدیویی تهیه شود.
عکس گرفته شده از دندان با دستگاه پانورکس
یک دستگاه رادیولوژی دندان
عکس گرفته شده از دندان با دستگاه پانورکس